Waarnemingen 2015
Verwijzingen naar foto’s in voorgaande jaren kunnen mogelijk geen resultaat opleveren.
Oude foto’s worden jaarlijks hergewaardeerd en eventueel verwijderd.
JANUARI / FEBRUARI
Er is vorig jaar door VWG besloten om de nestkast toch niet te verplaatsen; eerder was hier wel sprake van.
In de eerste maanden van het jaar nog niet zoveel bij de toren geweest. Het was ook vaak koud en/of te regenachtig, en in die tijd is er ook niet veel te zien.
Maar naar mate de tijd vorderde namen mijn bezoeken toe en waren een meer en meer baltsvluchten te zien.
Dit gaat soms gepaard met schijnaanvallen, maar ook met prooiaanbiedingen en het samen rond de toren vliegen.
Wat de spotters ter plaatse zorgen baarde, misschien onterecht is de aanwezigheid van andere, vreemde, valken.
Zowel volwassen als juveniele valken deden de toren aan; soms werden ze getolereerd, soms werden ze met zachte hand verjaagd.
Zoals zaterdag 21 februari : Een valk in de antenne en een op het hekwerk van het dak. Er kwam een derde aangevlogen richting toren, en met wat geschreeuw van de twee verdween ie langzaam in oostelijke richting om via een zeer wijde bocht uiteindelijk west weg te vliegen.
Rond deze tijd zijn ook de eerste paringen waargenomen en is het wachten op de leg, die medio maart wordt verwacht.
Maar zoals we inmiddels gewend zijn in de Mortel : er kan nog van alles gebeuren.
21/22 Maart
Inmiddels zijn er drie eieren gelegd.
Tussen de buien door even naar de Mortel.
Bij aankomst was er al snel geschreeuw te horen vanaf de toren.
Er zat een valk op het rooster die de kast inging en meteen daarna vloog er een weg, aan de grootte te zien Pa.
Even later komt er weer een valk aanvliegen en er komt er een uit de kast, waarna een achtervolging volgde.
Later zou thuis uit de beelden van BdL blijken dat er een vreemde valk in de kast was.
Een half uur later weer geschreeuw, maar nu boven me. Er vloog een valk richting kast, terwijl Pa op een lamp zat,
die achtervolgd werd door een tweede. Dit bleef niet bij achtervolgen, maar er werd duidelijk aangevallen.
Dit heeft zeker een paar minuten geduurd.
Omdat VV zo agressief reageerde en in de aanval ging had ik niet verwacht dat ze het vierde ei bij haar droeg.
Mede door bovenstaande en een foutieve tijdrekening had ik geen vierde ei meer verwacht.
Op zondag, met inmiddels het vierde ei in de kast, was er niet veel activiteit.
Ik ben nog naar een paar plaatsen gereden waar ik vorig jaar ook slechtvalken heb gezien, om te kijken
of daar mogelijk de vreemdelingen zaten, maar niets waargenomen.
9 April
Afgelopen dagen is er flink gevochten bij de Mortel en het leek erop dat Pa het veld heeft moeten ruimen.
Daardoor, en mede het goede weer vanmorgen naar de toren.
Ik had voor de terugweg ook al een route uitgestippeld met plaatsen waar Pa zou kunnen zitten.
Laten we het vreemde mannetje dat in de kast mag komen voor het gemak VM1 noemen en een ander,
die we vandaag veelvuldig zagen VM2.
VM2 vloog veel bij de toren en liet en liet zich dan weer afzakken. Als VM1 dan ging vliegen was VM2 er weer snel bij om hem aan
te vallen. VM1 verdween dan weer snel in de kast of elders op de toren. Het lijkt of hij heel bang is.
Dit doet ons op het spottersveld dan ook erg twijfelen of VM1 Pa verjaagd heeft. (Eerder twee honden vechten om 1 been.........)
Later, als er weer een ruzie tussen de twee is, gaat VV in de antenne zitten, om niet veel later ook richten de twee te vliegen.
We zien twee valken aanvallen op elkaar uitvoeren, maar weten niet meer wie wie is.
Een medespotter zoekt de derde en vindt die ook, en roept "Ik zie er ook twee".
Nu zien we twee stellen vechtende valken en nu weten we het echt niet meer.
Ik opper nog dat Pa er misschien wel bij zit.
Op een gegeven moment keert de rust terug (althans boven het spottersveld) en niet veel later zien we twee valken rondjes maken
boven het bos naast het spottersveld; totaal geen agressie. Het lijkt een Man en Vrouw qua grootte.
Dan komt VV terug de kast ingevlogen.
Niet veel later landt er een slechtvalk op het rooster en gaat even de kast in. We zeiden tegen elkaar, "dat is VM1 niet, lijkt eerder op Pa. VM1 is veel donkerder op de rug"
Als hij weer uit de kast komt zien we ook even ringen. We zijn 99% overtuigd dat het Pa is.
Dan vliegt hij weg in NW-richting, en besluit ik niet veel later huiswaarts te keren.
Mijn rondje om Pa te vinden laat ik maar vervallen.
16 April
Gisteren is er weer flink gevochten bij de toren en 4 valken gezien.
Vandaag een vrije dag, dus maar eens gaan kijken.
Hele ochtend (tot ca. 13.30) niets bijzonders te zien, behalve dat er even na twaalven twee van de toren afvlogen
waarbij er eentje af en toe een klap uitdeelde aan de ander.
Hieraan voorafgaand heb ik wel heel lang valk(-en) horen krijsen, maar die zag ik niet.
Rond 13.00 vlogen er weer twee van de toren, even later gevolgd door VV
Zij deelde ook nog een klap uit en dat was het voor vandaag; dacht ik............
Thuis aangekomen lees ik even bij Beleef de Lente, en zie dat er een hevig gevecht is geweest.
Dat was dus het gekrijs dat ik aldoor hoorde.
Maar ze zijn beide weggevlogen, dus dat zit wel goed.
Een deel is te zien op YouTube : https://www.youtube.com/watch?v=JBkJc1DW6rA
23 April
Vanacht is het eerste ei uitgekomen, en dat is ondere andere een reden om naar de Mortel te gaan.
Maar vooral om te zien wat het gedrag is van de valken nu Pa er niet meer is en 1R (zo zullen we het vreemde mannetje
maar noemen) het territorium lijkt te hebben overgenomen.
Bij aankomst zat VV op de eieren en het jonge kuiken, en 1R zat in de antenne op zijn vast stek.
Er verscheen een tweede mannetje dat direct door 1R werd verjaagd; hij lijkt echt zijn territorium te hebben veroverd
en verdedigt dat ook, en VV heeft dat geaccepteerd.
Wat later zit 1R weer in de antenne als boven hem een vreemd vrouwtje komt zitten. Veel alarmroepen van de valken.
Het vreemde vrouwtje vliegt op, direct gevold door 1R en ook door VV, die dan van het nest komt.
Ze blijven lang weg, maar dan komt 1R op het dak van de kast zitten, springt op het rooster en gaat de kast in.
Via de refreshbeelden kan ik zien dat hij het kuiken bekijkt en wat door de kast loopt.
Daarna vliegt hij weer weg. Er wordt geopperd dat VV onderweg meteen een prooi zal meenemen.
Dan zien we achter ons vrij laag een valk met een duif in zijn poten. Gezien de geringe hoogte denken we
dat ie de prooi zojuist achter ons heeft geslagen. 1R vliegt er boven, en samen gaan ze richting toren.
In al die consternatie zien we ook nog een Rode Wouw vliegen, maar dat is opeens niet belangrijk.
De valken vliegen naar de betonrand en aan de vallende veertjes zien we dat er geplukt wordt.
Wat later vliegt VV met de prooi de nestkast in, dus dat ziet er allemaal positief uit.
Naar later blijkt heeft 1R de prooi toch weer gestolen.
Dan zit 1R weer in de antenne als er weer een vreemd mannetje verschijnt.
Hij jaagt deze meteen weg en toen hij na een half uur nog niet terug was ben ik weer vertrokken.
Ten tijde dat ik dit schrijf is er een tweede kuiken uitgekomen.
3 Mei
De weersvoorspelling kwam niet uit vanmorgen: het was droog, dus maar even naar de Mortel.
Daar aangekomen komt er een vaste bezoeker uit het bos gewandeld, die mij even bijpraat.
Er was en is niet veel activiteit vertelt hij me.
Even later zien we een valk aankomen met een prooi die veel moeite heeft om hoogte te winnen,
en zo op de toren kan landen.
Na enkele rondjes landt de valk op de eerste ring, noordwest-zijde, net buiten ons zicht.
Niet veel later landt het vreemde mannetje wat we de laatste tijd weer zien, en Spikkel genoemd wordt,
op het rooster en lijkt op het vrouwtje met prooi te wachten.
Dan zien we nog een slechtvalk op de betonrand. Is dit VV?
Dan gaan de twee achter elkaar aan en landt er een valk boven in de hoge antenne, op de kabel.
Die gaat zich met de andere twee bemoeien dus denken we dat dit dan VV moet zijn.
Er worden wat tikken uitgedeeld en er volgen agressieve achtervolgingen, maar een echt gevecht blijft uit.
Een blik op de zijkant van de eerste ring leert ons dat er waarschijnlijk nog volop geplukt wordt; het "sneeuwt" veren.
Dus bijna zeker 4 valken!!!
Niet veel later vliegt VV inderdaad met prooi de nestkast in.
Dan landt er weer een valk op de kabel boven in de hoge antennemast.
Door de scoop zie ik links een hoge grijze ring, en niet veel later een lage, zilverkleurige ring aan de rechterpoot.
We zien bij de valk ook minder wit op de borst, en qua formaat is het waarschijnlijk een vrouwtje.
De valk blijft omhoog kijken en wij zien dan ook weer twee valken boven ons vliegen.
Mijn telefoon leert me via de refresh-beelden dat VV nog steeds in de kast zit.
Nu is er echt zekerheid dat het er 4 zijn.
De twee vliegen steeds verder en er komt er een terug die op de kast gaat zitten,
het favoriete plekje van het mannetje.
Daarna zien we de vierde niet meer.
De valk met de twee ringen gaat nog een keer op de antenne zitten en wat rondjes vliegen en dat wordt door
VV en haar "nieuwe" man schijnbaar geaccepteerd.
Later is ze door ons niet meer gezien, en nam VV even haar plaats in op de antenne.
Wanneer de weersverwachting dan toch bewaarheid wordt vertrekken we weer.
6 Juni
De laatste weken ben ik weer vaker in de Mortel, maar er deed zich niets voor om hier een stukje aan te wijden.
Zo is er even het mannetje 2O geweest, rond 25 april, en zijn de jonge valken geringd op 13 mei.
Op 30 mei, de dag dat ik het verwachte, is het eerste juveniel op het rooster geweest.
Ik had de hele middag daar gezeten, maar er kwam niets buiten. Eenmaal thuis zette ik BdL aan en binnen 5 minuten was er een op het rooster.
Op 2 en 3 juni zijn er 2 juvenielen naar beneden "gevallen"; dit hield in dat zij al fladderend naar de 4e ring zijn gedaald.
Dan vandaag :
Bij aankomst zie ik de auto van een medespotter, maar het veld is leeg; die is dus even aan de wandel.
Uit het bos doet hij de roep van een wielewaal na, maar daar trap ik niet in.
Op de betonrand zitten 4 juvenielen die de gehele ochtend van plaats wisselen : zichtbaar en niet zichtbaar.
Ook zien we een enkele keer een adulte valk, meestal in een van de antennes.
Er ligt wel eten op de betonrand, onder andere naast de kast maar echt hongerig zijn ze niet.
Ze eten af en toe, maar vaak zitten ze er gewoon naast.
Dan komt er nog een visarend overvliegen en in de loop van de dag enkele (zilver??)-meeuwen.
Het wordt drukker op het spottersveld, zelfs een stel dat er 200 km voor over had (maar dat werd beloond).
Er valt echter weinig te zien en de activiteit lijkt zelfs af te nemen.
Aangezien er gisteren enkele vale gieren zijn waargenomen in Nederland wordt daarmee de spot gedreven als tijdverdrijf.
Twee adults vertrekken op een gegeven moment en die zien we bijna twee uur niet meer.
Een stel spotters gaat huiswaarts met de typische De-Mortel-opmerking "als wij weg zijn zal er wel het een en ander gebeuren".
En inderdaad, er komt wat meer actie. Een van de ouder-valken keert terug en gaat in de hoge antenne zitten.
Er vinden wat spieroefeningen plaats door de juvenielen en niet veel later keert de andere adult terug met een prooi (zie foto's)
en legt deze ergens op de toren, buiten ons zicht.
Steeds meer zien we de jonge valken met de vleugels wapperen waardoor we steeds maar weer denken : nu gaat er een vliegen.
Ook de sprongen van de betonrand naar het rooster en omgekeerd worden steeds groter.
Dan springt er een van het rooster en denken we "Yesss``. Maar wat een deceptie als ie naar de hoek met de camera vliegt:
Vliegen is niet eens het juiste woord : anderhalve vleugelslag.
Maar even daarna springt de jonge valk, die op de andere hoek zit, op en wij dachten dat ie naar het rooster sprong.
Maar nee, hij gaat het rooster voorbij en niet omdat ie dat mistte, maar om door te vliegen.
Deze valk vloog enkele rondjes tot zo'n 25 meter van de toren en boven de toren, om daarna op het dak te landen.
Onze dag kon niet meer stuk.
Daarna nog een andere valk gezien die een vleugelpen mistte. Deze is waarschijnlijk op de achterkant van de toren gaan
zitten. Omdat er geen agressief gedrag was van de andere valken, vermoedden we dat het om de 2e KJ valk ging
die onlangs ook gezien is op de toren (met oranje ring). Deze heeft nog geen adult verenkleed.
Daarna is er nog een prooi aangevoerd en werden de juvenielen op verschillende plaatsen op de betonrand gezien.
Het leukste deel van het seizoen is voor de spotters ter plaatse begonnen.
14 Juni
Vandaag maar kort in de Mortel geweest, omdat ik elders vogels ben gaan spotten.
Het was druk op het spottersveld, en ik had schijnbaar twee prooivluchten gemist.
Er werd weinig gevlogen, maar op een gegeven moment kwamen er toch een paar in beeld.
Wat later horen we een valk schreeuwen in de lucht, en zien we er een aankomen met prooi.
Gelijk twee juvenielen er op af en eentje nam daadwerkelijk de prooi over.
Deze vloog gelijk door naar de rechtse hoek van de betonrand, en heeft daar wat zitten plukken.
Aan de manier waarop deze naar de toren vloog deed ons denken aan een kleinere prooi.
Daarna hadden we er nog even 6 in beeld : 3 op de betonrand en rooster, 1 op de onderste ring en twee in de lucht.
Daarna werd het weer rustiger en ben ik huiswaarts gedeeld.
16 Juni
Omdat ik vandaag een afspraak had, ben ik maar wat vroeger gegaan.
Bij aankomst zaten er een paar juvenielen op de betonrand en liepen wat heen en weer.
Ook werd er af en toe wat gevlogen.
Een mede-spotter arriveert en we zien even later een adulte valk met een kleine prooi (of prooirest).
Direct vliegen er 3 juvenielen op af en vliegen een paar keer rond de toren om daarna aan de
achterzijde te verdwijnen.
Weer wat later, en het is tijd dat ik naar mijn afspraak ga, komt er uit het westen een valk aangevlogen
met een grote prooi, waarschijnlijk een duif.
meteen vliegt er een juveniel op af, gevolg door een tweede.
Een van de twee neemt de prooi in de lucht over, maa je ziet dat die de kracht nog niet heeft om te klimmen.
Langzaam dalend komt de jonge valk richting het spottersveld gevlogen om uiteindelijk op de zandhoop,
zo'n honderd meter van het veldje, te landen.
Hij begint te plukken en niet veel later komt het andere juveniel er bij zitten.
De eerste laat dat toe, in plaats van de prooi af te schermen; het zgn. mantelen.
Uiteindelijk zitten ze beide te plukken en te eten.
Ze hebben niet echt honger want na een half uurtje zitten ze maar wat te zitten>
Ondertussen heb ik mijn afspraak naar een uur later verplaatst omdat ik uit ervaring weet dat zo'n tafereel best
een uur kan duren.
Als ik dan later alsnog vertrek vliegt een van de twee op naar de toren.
Na m'n afspraak nog even terug, maar de zandhoop was leeg.
Wel nog een overvliegende flamingo gezien.
Voor de films ga naar Films/2015/16 juni
20 Juni
Aangezien er nu voor de spotters ter plaatse een mooie tijd is aangebroken ging ik maar even naar de Mortel,
ondanks dat er thuis ook verplichtingen waren.
Bij aankomst zat er 1 op de betonrand een prooi te eten en na verloop van tijd konden we toch 4 valken op de toren vinden.
Actie was er verder helemaal niet.
Ik ben toen maar aan de slag gegaan met wat experimenteren met camera's en lenzen.
Tussendoor vloog er wel eens een valk weg, maar dat was dan ook alles.
We wisten een prooi te liggen die gisteren door een valk is laten vallen.
We hoopten dat daar een valk naar toe zou gaan, maar we zagen er alleen een kraai bij zitten.
Wat later zag ik een kraai met nog een andere vogel uit de bosrand komen, links van de toren.
Die andere was een juveniele valk, die voorbij de prooi vloog en in een boom ging zitten aan de overkant van de loop,
ter hoogte van het spottersveld.
We keken even ergens anders naar en toen we weer naar de boom keken was de valk weg.
Onze blik ging naar de prooi, en ja hoor, de valk zat er bij.
Er werd flink geplukt, maar op een gegeven moment vloog de valk toch op; waarschijnlijk omdat er een vijftal eenden op hem afkwamen.
De valk verdween in eerste instantie achter de bomenrij, maar kwam daarachter weer tevoorschijn, om naar de toren te vliegen.
Die vlucht ging vanachter ons over het spottersveld.
Daarna ontfermden zich alsnog twee kraaien over de (nu geplukte) prooi.
Dat was de actie van de dag voor mij, en net toen ik vertrok kwam er nog een andere spotter.
Er gebeurt niet altijd iets als je net weg bent, maar ook wel eens net voordat je komt.
Grotere foto's klik hier.
Ondanks dat hier geen berichten meer verschenen ben ik nog steeds vaak in de Mortel.
Soms was het te kort, soms gebeurde er vrij weinig interessante dingen.
En zaken die je steeds vaker ziet, worden dan ook minder interessant.
Maar toch de opvoeding van de juvenielen gezien, met prooioverdrachten, op elkaar jagen en het zogenaamde "tikkertje spelen".
Vandaag begon de dag met een uur stilte: er zat een adult op het rooster en daar bleef het bij.
Later, toen een medespotter was gearriveerd begonnen de juvenielen te vliegen en zagen we er een met een prooirest
waar de andere achteraan zaten.
Toen een groep fietsers op het spottersveld een drinkpauze nam, dachten we, nu is het gedaan met de zichtbare activiteit van de valken.
Er komen nog een paar spotters aan, die er een "tere-eind"op hebben zitten.
Niets was minder waar. Een juveniel komt aanvliegen met een duif en verliest hoogte.
We verwachtten niet dat ie op de zandhoop zou gaan zitten, gezien de drukte op het veld.
Maar dan landt ie toch op de zandhoop.
.jpg)
Een andere spotter arriveert en ziet aan ons dat er een valk op de zandhoop moet zitten.
Het duurt lang voordat het juveniel begint te plukken, want er zij kraaien in de buurt.
Eenmaal aan de gang met plukken en eten zien we een groep scouts uit het bos komen, alwaar helemaal geen pad is.
Ze weten schijnbaar de weg niet en fietsen langs de loop (aan de andere kant dan de zandhoop) naar het poortje.
Uiteraard vliegt de valk zonder prooi op.
We zien een paar keer meer een juveniel met een prooi(rest) en een keer zien we vanachter de toren twee valken tevoorschijn komen
die beide aan een prooi hangen. We weten niet of het een overdracht is geweest.
Een mooi getekende buizerd komt een paar keer overvliegen.
Later, als ik naar huis wil gaan zien we een juveniel duikvluchten uitvoeren boven de zandhoop, waar de prooi nog altijd ligt.
na enkele minuten gaat hij bij de prooi zitten en een kraai voegt zich bij haar.
De valk voelt zich niet op zijn gemak en vliegt met de prooi weg, gevolgd door een kraai.
Het juveniel laat de prooivallen, in de Snelle loop, of op de oever daarvan.
Ze keert terug naar de toren en ik keer huiswaarts.
Ter plaatse was de ring duidelijk af te lezen van het juveniel op de zandhoop : ACJ
Ook de met bloed besmeurde snavel is goed te zien.
Voor foto's klik hier
Naar Boven